کارگاه عملی بیوانفورماتیک: تحلیل بیان داده های ژن در سیستم بیولوژی

کارگاه عملی "بیوانفورماتیک: تحلیل داده‌های بیان ژن در سیستم‌بیولوژی" در تاریخ ۱۳ خرداد ۱۴۰۴، به همت مرکز تحقیقات بیماری‌های پوستی و سالک و مرکز فیزیولوژی کاربردی، و با همکاری معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، به‌صورت ترکیبی (حضوری و وبینار) برگزار گردید.
 محل برگزاری حضوری این کارگاه، سالن جلسات شماره ۳ واقع در طبقه سوم ساختمان شماره ۴ ستاد، معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه بود و جمعی از پژوهشگران، اعضای هیئت علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی در آن حضور یافتند. این کارگاه با هدف ارتقای توانمندی‌های پژوهشگران در زمینه تحلیل داده‌های ژنومی و کاربرد آن در مطالعات سیستم‌بیولوژی طراحی و اجرا شد. در بخش تئوری، دکتر ایلناز رحیم‌منش با ارائه‌ای جامع به معرفی مفاهیم بنیادی در بیوانفورماتیک، ساختار داده‌های ژنی، روش‌های جمع‌آوری و پردازش داده‌های RNA-seq، و نقش کلیدی این داده‌ها در درک مسیرهای سلولی و مکانیسم‌های مولکولی بیماری‌ها پرداخت. ایشان با بهره‌گیری از مثال‌های کاربردی، مخاطبان را با فرآیندهای استاندارد پیش‌پردازش، نرمال‌سازی، و آنالیز آماری داده‌های بیان ژن آشنا نمودند.در ادامه، بخش عملی کارگاه با تدریس آقای عرفان ذاکر، پژوهشگر حوزه سیستم‌بیولوژی و مهندسی واکسن، برگزار شد. در این بخش، شرکت‌کنندگان به‌صورت گام‌به‌گام با اجرای تحلیل داده‌های واقعی بیان ژن (microarray) در نرم‌افزارهای تخصصی آشنا شدند. مباحثی از جمله: استفاده از پایگاه‌های داده ژنومی (مانند GEO)، ابزارهای تحلیلی نظیر TAC، شناسایی ژن‌های متفاوت بیان‌شده (DEGs)، و تفسیر بیولوژیکی نتایج با استفاده از تحلیل مسیرها (pathway analysis) و ژن‌اُن‌تولوژی (GO enrichment) مورد بحث و تمرین عملی قرار گرفت.
 همچنین در بخش پایانی، شرکت‌کنندگان فرصت یافتند پروژه‌های تحقیقاتی خود را مطرح کرده و سؤالات تخصصی خود را در خصوص طراحی و اجرای تحلیل‌های بیوانفورماتیکی مطرح کنند. تبادل تجربیات میان مدرسین و پژوهشگران، فضایی علمی و پویا ایجاد نمود و موجب افزایش تعاملات پژوهشی و کاربردی در این حوزه شد.